Н.Сугар: Засаг дарга сүүлийн 30 жилд үүссэн алдаа завхарлыг засаж, цаашид цэгцтэй явах боломжыг хангахын төлөө зүтгэж байна

Эхлээд бодит байдал: Улаанбаатар хот 30 жил асуудлаа шийдэж чадахгүй, улам л томруулсаар ирсэн. 1,5 сая хүний асуудлыг бүрэн шийдэх төсөв хэзээ ч тавигдаж байгаагүй.

Тухайлбал 2021 оны байдлаар: 13 жил автобусны парк шинэчлэл хийгээгүй, хот тохижилтын техник хэрэгслүүд нь дутагдалтай, хүрз, шүүрнээсээ салаагүй, хот тохижилт, явган замын стандарт алдагдсан. Булан тохой бүрт нь баас шээс үнэртсэн балгас шахуу гараашуудтай, амарч зугаална гэвэл цэцэрлэгт хүрээлэнгээс өөр очих газаргүй ер нь одоо та нарын бухимдаад байгаа асуудлууд бүгд л байсан. Одоогийн хотын дарга ийм болгочихоод байгаа юм биш. Харин ажил авсан эхний 2 жил Монгол Улс битгий хэл дэлхий тэр чигээрээ ковидтой тэмцсэн. Бүтээн байгуулалт хийхээс илүү амьд үлдэх нь чухал байсан үе. Харин энэ хугацаанд хотын дарга бичиг цаасны ажлуудаа цэгцэлж авсан. Хамгийн чухал нь эрх зүйн байдлын тухай хууль. Ажил хийнэ гэдэг заавал барилга байшин барихыг хэлдэггүй юм билээ. Үндсэндээ бүтээн байгуулалт, хөрөнгө оруулалт хийх нэгхэн жил байсан нь 2022 он. Чамгүй ажлууд хийсэн. Явган зам, ногоон байгууламж, гарааш хашаа хайсыг буулгаж, технологийг нэвтрүүлж, зах зээлийг хуулийн хүрээнд чөлөөлж, авлига хүнд суртлыг бууруулах үүднээс зөвшөөрлүүдийг үе шаттай цахим руу шилжүүлж байгаа гэх мэт олон ажлууд бий. Өмнөх 30 жилд үүссэн алдаа завхарлыг засаж, цаашид цэгцтэй явах боломжыг хангахын төлөө зүтгээд байгаа юм. АЛИВААГ ШИНЭЭР ХИЙХЭЭС ИЛҮҮ ӨМНӨХ АЛДААГ ЗАЛРУУЛАХ НЬ ТӨВӨГТЭЙ БАЙДАГ.

Харин одоо олны бухимдал төрүүлээд байгаа 3 асуудлын талаар:

Улаанбаатар хотод 1400 автобус шаардлагтай. Харин одоогоор 970 гаруй автобус байгаагийн 532 нь ашиглалтын хугацаа дууссан. Тэгэхээр 13 жил парк шинэчлэл хийгээгүйн улмаас 1000 гаруй автобус хэрэгтэй болсон гэсэн үг. Намар 100 орчим автобус, сая дахиад 100 ирсэн, ирэх сард 124 автобус орж ирэхээр үйлдвэрлэгдэж байна. Нэмээд 2023 онд түгжрэлийн сайдын багцаас 300 гаруй автобус худалдаж авна. Нийт 600 гаруй гэсэн үг. Шинэ автобуснууд стандартад нийцсэн, 6 паартай, цонх нь цантдаггүй гэх мэт олон давуу талууд бий. Нэг автобусыг 253.5 сая төгрөгөөр захиалгаар хийлгэсэн. Миний бодлоор тэр автобус улаан байна уу ногоон байна уу ямар хамаа байнаа. Гэтэл өнгө нь улаан байна гэж хараасан хүмүүс их байх юм. Бас Хятад юм чинь угаасаа удахгүй тарж унана гэцгээнэ. Бүгдээрээ инженер, дээр нь ирээдүйг зөгнөж мэддэг увидастай юм шиг

Нэг бүр нь 125 сая төгрөгийн өртөгтэй энэ техникүүд зам, талбай цэвэрлэгээний машин. Загвар нь GD-1900A-GE гэдэг юм билээ. Интернетээс үнийг нь хайгаад харьцуулаад үзнэ биз. Хүчин чадал нь өөр техникийн үнийг харьцуулаад бухимдаад байх шиг байна дээ. Энэ машинуудыг зөвхөн цас цэвэрлэнэ гэж оруулж ирээгүй. Хүчин чадалд нь тааруулаад л ашиглана. Улаанбаатар хотод угаасаа хэрэгтэй эд. Шаардлагтай бол цас, хог, шороо бүгдэд нь ашиглана. Үгүй дээ л явган хүний замын цас цэвэрлэж дөнгөхөөр л харагдсан. Харин та нарын авахгүй яасан юм гээд загнаад байгаа том техникүүдийг удахгүй авахаар зэхэж байгаа. Бас л төсөв хөрөнгөдөө уягдаж байгаа асуудал.

Нэг, хоёр асуудлыг цэгцлэнгүүд түгжрэл шийдэгдэх боломжгүй болсон. Бүх салбарт арга хэмжээ авч байж шийдэгдэнэ. Боловсрол, барилга хот байгуулалт, ажлын байр, хот тохижилт гэх мэт. Тийм болохлор бүх салбарт ажлууд хийж байгаа. Явган зам сайжруулаад, гарааш чөлөөлж, ногоон байгууламж нэмээд байгаа нь 1-2км зайд иргэд машин унах шаардлагагүй тухтай орчин бүрдүүлэхийг зорьж байгаа. Нийтийн тээврийн парк шинэчлэл мөн адил машинаас татгалзах нөхцөл бүрдүүлнэ. Дээрээс нь хяналтын системээ сайжруулж, цэгцтэй хариуцлагатай байх гэх мэтээр салбар бүрт хийж байгаа ажлууд хоорондоо уялдаад явж байгаа. Шийдэлгүй байна гэх мэт шүүмжлэл өрөөсгөл шүү. Шийдэл бий. Ажлаа ч хийж байгаа. Гэхдээ та нарын хүсээд байгаа шиг богино хугацаанд шийдэх боломжгүй тийм хүнд өвчин шүү.